Ναι στην επέκταση προστασίας Πνευματικών Δικαιωμάτων

(Ομιλία στη Βουλή ,του Κοινοβουλευτικού Εκπροσώπου της ΔΗΜΑΡ, Βουλευτή Αττικής, Βασίλη Οικονόμου, στο σχέδιο Νόμου του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού «Ενσωμάτωση της Οδηγίας 2011/77/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 27^ης Σεπτεμβρίου 2011 και της Οδηγίας 2012/28/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 25^ης Οκτωβρίου 2012 στο Ελληνικό Δίκαιο και τροποποίηση του Ν. 2121/1993 -Πνευματική Ιδιοκτησία, συγγενικά δικαιώματα και πολιτιστικά θέματα – ΦΕΚ/Α/25/1993».)

Το λόγο έχει ο Κοινοβουλευτικός Εκπρόσωπος της Δημοκρατικής Αριστεράς, κ. Βασίλειος Οικονόμου.

ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ ΟΙΚΟΝΟΜΟΥ: Κυρία Πρόεδρε, η εισαγωγή αυτών των δύο Οδηγιών δίνει την ευκαιρία να κάνουμε μία συζήτηση πάνω στο μεγάλο ζήτημα του πολιτισμού, να κάνουμε μία συζήτηση για την προσέγγιση που έχει κάθε πτέρυγα μέσα σ’ αυτήν την Αίθουσα πάνω σ’ αυτό το μεγάλο θέμα που απασχολεί πάρα πολλούς, ενώ αποτελεί και μια μεγάλη και σπουδαία υπόθεση για την πατρίδα μας, το λίκνο του πολιτισμού και της δημοκρατίας, όπως κάποιοι την αποκαλούν.

Ειλικρινά το να πεις «ΝΑΙ» ή «ΟΧΙ» σε δύο Οδηγίες, είναι εύκολο. Αν θέλεις να πεις πάρα πολλά, μπορείς να τα λες μια ολόκληρη μέρα. Νομίζω, όμως, ότι όταν έχεις δύο στοιχειωδώς λογικές και με πολύ ορθή δομή Οδηγίες, οι οποίες λύνουν σημαντικά θέματα τρέχουσας σημασίας αλλά και ζητήματα καθοριστικά για τη ζωή πολλών ανθρώπων, δεν έχεις να κάνεις τίποτα άλλο παρά να συμφωνήσεις.

Υπό αυτήν την έννοια, για να λήξουμε και το θέμα του τι θα κάνει η Δημοκρατική Αριστερά, εμείς θα είμαστε θετικοί και για τις δύο Οδηγίες, γιατί νομίζουμε ότι συνεισφέρουν σε δύο πολύ σημαντικά ζητήματα:

Πρώτον, στο θέμα των πνευματικών δικαιωμάτων για τους ανθρώπους που παράγουν τον πολιτισμό. Πραγματικά η επέκταση στα εβδομήντα χρόνια είναι μια σημαντική ρύθμιση, γιατί καλύπτει αρκετά το έργο τους και είμαστε θετικοί σ’ αυτό.

Εγώ θα συμφωνήσω μ’ αυτό που είπε ο κ. Κυρίτσης, δηλαδή ότι αν δούμε πώς προστατεύουν οι άλλες χώρες το έργο των καλλιτεχνών τους ή των πνευματικών ανθρώπων –και παράδειγμα αποτελούν τα εκατό χρόνια προστασίας της Αμερικής- μπορούμε να πούμε ότι και τα εβδομήντα χρόνια είναι ένα καλό βήμα σε σύγκριση με τα πενήντα που ίσχυαν.

Από εκεί και μετά πρέπει να πούμε, ότι για μας είναι πολύ σημαντικό ότι ρυθμίζεται το θέμα των «ορφανών έργων» και ότι υπάρχει η δυνατότητα και οι ψηφιακές βιβλιοθήκες, αλλά και όλα τα ιδρύματα τα οποία θέλουν να κάνουν χρήση αυτών των έργων, να την κάνουν, μέχρι να βρεθεί κάποιος ο οποίος να διεκδικήσει την πατρότητα αυτών των έργων.

Όμως, πέρα από το αυτονόητο ότι αυτές οι δύο Οδηγίες ρυθμίζουν σημαντικά ζητήματα στο χώρο του πολιτισμού, νομίζω ότι δίνουν και την ευκαιρία με τη σημερινή πρωτοβουλία της Κυβέρνησης να συζητήσουμε πάνω στο θέμα του πολιτισμού αλλά και ευρύτερα. Νομίζω, λοιπόν, ότι δεν θα έπρεπε να χάσουμε αυτήν την ευκαιρία, γιατί όλες οι πτέρυγες μίλησαν για την ανάγκη ενός εθνικού σχεδίου για τον πολιτισμό, αλλά πραγματικά όλοι μένουμε σ’ αυτήν τη διαπίστωση και δεν προχωράμε ένα βήμα μπροστά ή δεν επεκτείνουμε τη σκέψη μας.

Φαντάζομαι πως καταλαβαίνετε ότι είναι κρίσιμο η κάθε πτέρυγα να καταθέσει το σχέδιό της για το πώς βλέπει να αναπτύσσεται ο πολιτισμός στη χώρα μας, στην περίπτωση βέβαια που τον θεωρούμε εθνικό κεφάλαιο αλλά και μια πηγή πλούτου με την έννοια της δυνατότητας προβολής και αξιοποίησης του ονόματος της χώρας μας και των δημιουργικών δυνάμεων αυτής της χώρας και αυτού του λαού.

Εγώ άκουσα τον συνάδελφο Γιώργο Κυρίτση -ο οποίος έχει ασχοληθεί ιδιαίτερα με τον πολιτισμό- ο οποίος μίλησε για την ανάγκη διαμόρφωσης ενός εθνικού σχεδίου για τον πολιτισμό. Εγώ θα συμφωνήσω απολύτως. Ξέρετε γιατί; Διότι ειδικά σήμερα –ημέρα μάλιστα που πήραν την ευκαιρία και οι προλαλήσαντες να πουν ότι μέσω του Προϋπολογισμού που κατατέθηκε, έχουμε και την εικόνα για το πού το πάει η Κυβέρνηση το 2014, την πέμπτη χρονιά της κρίσης μετά το 2010 και τον Προϋπολογισμό του 2009, ο οποίος θυμίζω ότι ήταν γαλαντόμος- θα πρέπει όλοι να ξεκαθαρίσουμε και να πούμε ποιο σχέδιο έχει ο καθείς γι’ αυτόν το μεγάλο τομέα της χώρας, για τον πολιτισμό.

Αν εμείς ως χώρα, ως λαός, ως πολιτική τάξη προσεγγίζουμε τα ζητήματα της χώρας όπως τα προσεγγίσαμε το 2010, που για να αντιμετωπίσουμε την κρίση δεχτήκαμε το σχέδιο της γερμανικής πλευράς -ευρωπαϊκής πλευράς - το λεγόμενο μνημόνιο, το οποίο άνευ διαπραγματεύσεως λέμε πολλοί, κάποιοι –τότε ελάχιστοι, σήμερα σχεδόν όλοι- και το αποδεχθήκαμε ως σχέδιο σωτηρίας της ελληνικής περίπτωσης και του ελληνικού λαού, τότε εκεί έχουμε το μεγάλο έλλειμμα της πολιτικής τάξης.

Εάν θεωρούμε ότι χρειάζεται ένα εθνικό σχέδιο για την έξοδο της χώρας από την κρίση, ένα εθνικό σχέδιο ανασυγκρότησης της χώρας, έτσι όπως αυτό θα δρομολογηθεί και θα διαφανεί από τον Προϋπολογισμό, από την προσέγγισή για το ποια είναι τα ζητήματα και τα εργαλεία τα οποία μία χώρα υπό κρίση, όπως είναι η Ελλάδα, θα βάλει μπροστά ως εργαλεία κι ως αιχμές για να ξεπεράσει την κρίση –ένα θέμα είναι και ο πολιτισμός- πρέπει να είναι ένα πολύ δυνατό εργαλείο στο συνολικό σχέδιο ανασυγκρότησης της χώρας ο τομέας του πολιτισμού. Ένα άλλο σημείο είναι ο τουρισμός, ένα άλλο σημείο είναι η ναυτιλία, ένα άλλο σημείο είναι οι παραγωγικές δυνάμεις που πρέπει να αναπτυχθούν.

Εμείς, λοιπόν, θεωρούμε ότι μέσα σε αυτήν τη βεντάλια των ζητημάτων τα οποία πρέπει να ανήκουν σε ένα εθνικό σχέδιο ανασυγκρότησης της χώρας είναι και το θέμα του πολιτισμού. Εκεί ο πολιτισμός με ποια ιδιότητα έρχεται; Έρχεται ως  ατμομηχανή που θα σύρει τα βαγόνια. Εμείς θεωρούμε ότι ο πολιτισμός είναι συνακόλουθος άλλων εργαλείων ή πρωτοβουλιών ή δράσεων που μπορεί να πάρει μια χώρα, ειδικά μια χώρα σαν την Ελλάδα.

Γι’ αυτό, λοιπόν, κύριε Υπουργέ -που πιστεύουμε ότι κι εσείς πάνω-κάτω αυτές τις σκέψεις έχετε- πρέπει ο πολιτισμός να μην είναι απλά μια προσέγγιση γλαφυρότητας, φολκλόρ, διασκεδάσεως, αναψυχής, τέλος πάντων κάτι το οποίο βοηθάει να ξεπεράσουμε την καθημερινότητά μας, αλλά να είναι κάτι πιο ουσιαστικό, κάτι πιο βαθύ, κάτι που μπορεί να εξυψώσει και να ανυψώσει τη χώρα και το λαό. Νομίζω ότι μπορούμε να πάρουμε πρωτοβουλίες, να γίνουν ενέργειες, να ξεδιπλωθούν οι δράσεις, ώστε να αναδείξουν και τον πολιτισμό και τους ανθρώπους που τον υπηρετούν.

Γι’ αυτό εμείς δεχόμαστε τις δύο Οδηγίες, γιατί δίνουν τη δυνατότητα και στους ανθρώπους του πολιτισμού να σταθούν στα πόδια τους -η επέκταση των πνευματικών δικαιωμάτων τους βοηθάει- αλλά να δούμε και με ποιον τρόπο αυτό θα μπορέσει να γίνει η αιχμή του δόρατος για να μπορούμε να ξεπεράσουμε την κρίση.

Το πολιτιστικό κεφάλαιο της χώρας είναι πάρα πολύ σημαντικό, δεν χρειάζεται να λέμε τα ίδια και τα ίδια, το γνωρίζουμε όλοι. Όμως, χαίρομαι πάρα πολύ όταν δέχεστε προτάσεις οι οποίες είναι δημιουργικές, γιατί θέλουν να συνεισφέρουν σε αυτήν την προσπάθεια.

Προηγουμένως και στην Επιτροπή υπήρξε η πρόταση του κ. Κυρίτση για το Εθνικό Αρχείο Δισκογραφίας. Χαίρομαι πάρα πολύ που το αποδέχεστε ως μία καλή φαρέτρα σε αυτήν την προσπάθεια που θα κάνουμε όλοι, σαν χώρα, σαν λαός. Άρα, σε αυτήν την κληρονομιά της μουσικής και όλης αυτής της παράδοσης κι όλης αυτής της κουλτούρας, που θα καταγράψουμε από το 1896 και θα είναι κι αυτό πια εργαλείο στον πολιτισμό και στη χώρα συνολικά, πρέπει όλοι μαζί να πέσουμε πάνω για να μπορέσει και να στηθεί και να λειτουργήσει.

Όσον αφορά, λοιπόν ,το εθνικό σχέδιο για τον πολιτισμό, όπως κάθε κόμμα βέβαια βάζει και τις προτεραιότητες και τις ιεραρχήσεις του, έτσι κι εμείς πιστεύουμε ότι μέσα από τον πολιτισμό -όχι γιατί είναι έτσι η κουλτούρα του κόμματος, της Δημοκρατικής Αριστεράς, ένα κόμμα το οποίο έχει μία καλή παράδοση στο χώρο της πολιτιστικής δραστηριότητας και τη δημιουργίας- μπορείς να κάνεις τη διαφορά σε ένα πλήρως ανταγωνιστικό περιβάλλον, όπως είναι η Ευρώπη αλλά και παγκόσμια.

Εμείς δεν έχουμε αυτά τα προτερήματα και τις δυνατότητες; Άρα, λοιπόν, δεν είναι μεγάλη ευκαιρία να τα αξιοποιήσουμε; Υπό αυτήν την έννοια εμείς θα συμφωνήσουμε με τις Οδηγίες, θα συμφωνήσουμε με την πρωτοβουλία που πήρατε. Θεωρούμε ότι υπάρχουν πολύ σημαντικές δυνατότητες περαιτέρω ανάπτυξης του πολιτιστικού χάρτη της χώρας.       

Θα ήθελα να σας αναφέρω και ένα παράδειγμα από την περιφέρεια μου –διότι ο πολιτισμός δεν είναι μόνο το τραγούδι, η μουσική, η ποίηση, αλλά είναι όλα τα στοιχεία που συνδέουν την ταυτότητα ενός λαού και μίας πορείας που κάνει –για το οποίο σας έχω κάνει και τρεις ερωτήσεις.

Πρόκειται για το παλαιοντολογικό μουσείο στο Πικέρμι, το οποίο θα πρέπει να φτιάξουμε. Όλη η Διεθνής Κοινότητα μιλάει για την Ακρόπολη της παλαιοντολογίας και για τις ανακαλύψεις που γίνονται στο Πικέρμι. Αποτελεί σημείο παγκόσμιας αναφοράς, καθώς όλοι οι επιστήμονες αναφέρουν ότι το Πικέρμι είναι η Ακρόπολη της παλαιοντολογίας. Τί θα ήταν πιο σπουδαίο από το να κάνουμε το Παλαιοντολογικό Μουσείο σημείο παγκόσμιας αναφοράς;

Άρα, λοιπόν, μέσα από τέτοιες δραστηριότητες και πρωτοβουλίες, με τις οποίες θα αναδείξουμε την πολιτιστική ταυτότητα της χώρας, τις δυνατότητες και τις προοπτικές, θεωρώ ότι μπορούμε να αναπτύξουμε μεγάλη γκάμα και να μην περιορίσουμε την επισκεψιμότητα για τον πολιτισμό μας μόνο στα δύο, τρία κλασσικά θέματα, όπως την Ακρόπολη και τις αρχαιότητες εντός των Αθηνών. Υπάρχουν μεγάλες δυνατότητες, όπως η ενοποίηση αρχαιολογικών χώρων, μία διαδρομή, ένας περίπατος, που θα ξεκινάει από την Ακρόπολη και θα πηγαίνει στην Ελευσίνα, στο Σούνιο, στο Μαραθώνα. Κάποιος δηλαδή που θέλει να επισκεφθεί τον πολιτισμό μας, να μην σταματάει σε μία μικρή βόλτα στου Φιλοπάππου. Και το λέω διότι «τουρισμός» και «πολιτισμός» είναι ουσιαστικά σύμμαχα σχέδια και εργαλεία. Επομένως, υπάρχουν πολλές δυνατότητες για τη χώρα μας κι ελπίζω και θέλω να πιστεύω ότι θα τις αξιοποιήσετε.

Θα είμαστε θετικοί και για την τροπολογία του κ. Λοβέρδου με τον κ. Αηδόνη. 

       ΠΑΝΟΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΟΠΟΥΛΟΣ (Υπουργός Πολιτισμού και Αθλητισμού): Κι εμείς θετικοί είμαστε, απλώς θα έχουμε μία πληρέστερη ρύθμιση του θέματος με την νομοθετική ρύθμιση που θα καταθέσει ο κ. Μιχαλάκης.

       ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ ΟΙΚΟΝΟΜΟΥ: Η Δημοκρατική Αριστερά πάντως θεωρεί ότι πρέπει να διευθετηθεί το θέμα, είναι θέμα ιστορικής μνήμης και ιστορικής ακριβοδίκαιης τοποθέτησής μας, διότι πολλοί Έλληνες στο Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο -λόγω αυτής της καταγωγής- δεινοπάθησαν από τα «κτήνη» της τότε εποχής, τα «χιτλερικά κτήνη». Σήμερα πρέπει η πατρίδα μας, η πολιτεία μας, να αποδώσει «τα του Καίσαρος».

       Ευχαριστώ πολύ.

       ΠΡΟΕΔΡΕΥΟΥΣΑ (Μαρία Κόλλια-Τσαρουχά): Ευχαριστούμε, κύριε Οικονόμου.