Οι θέσεις της ΔΗΜΑΡ για μια νέα αρχιτεκτονική της Ευρώπης, στην Άμυνα και την εξωτερική πολιτική

(Ομιλία του Κοινοβουλευτικού της Δημοκρατικής Αριστεράς, Βουλευτή Αττικής, Βασίλη Οικονόμου, στην Επιτροπή Άμυνας και Εξωτερικών της Βουλής, στις 20-03-2013, σχετικά με τη διακοινοβουλευτική διάσκεψη για την Κοινή Εξωτερική Πολιτική και Πολιτική Ασφάλειας (Κ.Ε.Π.Π.Α.) και την Κοινή Πολιτική Ασφάλειας και Άμυνας (Κ.Π.Α.Α.), που θα πραγματοποιηθεί στο Δουβλίνο, στις 24 και 25 Μαρτίου 2013)

ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ ΟΙΚΟΝΟΜΟΥ: Ευχαριστώ τους συναδέλφους για την κατανόηση. Εκ μέρους της ΔΗΜ.ΑΡ., λοιπόν, θα ήθελα να τοποθετηθώ στα θέματα, που προέκυψαν, στην διακοινοβουλευτική διάσκεψη της Κύπρου.

Πρέπει να πω ότι διάβασα με πολλή προσοχή τα συμπεράσματα, που μας κοινοποιήθηκαν, αναφορικά με τη διάσκεψη, που διεξήχθη στην Κύπρο. Ξεκινώ με τη διαπίστωση ότι ως ΔΗΜ.ΑΡ. πιστεύουμε ότι δεν μπορεί να υπάρξει ευρωπαϊκή ενοποίηση, εάν δεν αναπτυχθούν κοινές και συντονισμένες πολιτικές σε όλα τα επίπεδα συμπεριλαμβανόμενης, φυσικά, και της Πολιτικής Ευρωπαϊκής Άμυνας και Κοινής Εξωτερικής Πολιτικής.

Είναι σαφές ότι ειδικά για την Ελλάδα, η οποία αποτελεί και το φυσικό σύνορο της Ευρωπαϊκής Ένωσης προς την Ανατολή, πρέπει να ενισχυθεί ακόμα περισσότερο η Κοινή Ευρωπαϊκή Άμυνα τόσο σε ό,τι αφορά στην προστασία των συνόρων της Ευρωπαϊκής Ένωσης από εξωτερικούς κινδύνους όσο και σε ό,τι αφορά στη διασφάλιση συνθηκών ειρήνης και ευημερίας ειδικά για την «πυριτιδαποθήκη» της Νοτιοανατολικής Μεσογείου, και ιδίως, σήμερα, που ο ενεργειακός ανταγωνισμός επικεντρώνεται όλο και περισσότερο στην Ελλάδα και στον ευρύτερο χώρο.

Η εξέλιξη της προηγούμενης εβδομάδας, όπου επετεύχθη ψήφισμα για αναγνώριση ευρωπαϊκής ΑΟΖ, χάρη στις προσπάθειες της κυρίας Τζαβέλα και άλλων ευρωβουλευτών – και πρέπει να επισημάνουμε αυτήν την συμβολή – είναι αναμφίβολα μια θετική, για τη χώρα μας και την Ευρώπη, εξέλιξη.

Είναι, πλέον, ευρωπαϊκά αποδεκτό ότι τα δικαιώματα της χώρας μας – όπως προκύπτουν από το Διεθνές Δίκαιο – είναι ευρωπαϊκά δικαιώματα. Κατά συνέπεια, όποιος εγείρει αμφισβητήσεις εναντίον των κυριαρχικών δικαιωμάτων της χώρας μας, εγείρει στην ουσία αμφισβητήσεις σε βάρος κυριαρχικών δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, γεγονός που καθιστά ακόμη πιο δύσκολη, κατά τη γνώμη μας, τη διπλωματική διεκδίκηση παράνομων αξιώσεων.

Επιπρόσθετα – και αυτό είναι σαφές – δεν έχει οικειοποιηθεί η Ευρωπαϊκή Ένωση τους όποιους πόρους ανακαλυφθούν εντός της ευρωπαϊκής ΑΟΖ, αλλά αυτοί παραμένουν ως εθνικοί πόροι της εκάστοτε χώρας - μέλους, που ανακηρύσσει, σύμφωνα με το Διεθνές Δίκαιο και για λογαριασμό της Ευρωπαϊκής Ένωσης, την Αποκλειστική Οικονομική της Ζώνη.

Ειδικά στις σημερινές οικονομικές και κοινωνικές συνθήκες της χώρας μας, πρέπει να διεκδικήσουμε επιτάχυνση των πολιτικών για την κοινή άμυνα και την εξωτερική πολιτική. Είναι σαφές ότι πρέπει να ληφθεί ουσιαστική απόφαση στην Ευρωπαϊκή Ένωση, που θα επιτρέψει τον προορισμό των ελληνικών δαπανών για τον εξοπλισμό της χώρας, λόγω της γειτνίασής της με την Τουρκία, η οποία έχει αυξήσει σημαντικά τα εξοπλιστικά της προγράμματα τα τελευταία δύο χρόνια, με πρόσχημα τις εντάσεις με τις γειτονικές της χώρες, αναφέρομαι στη Συρία και στο Ιράκ.

 Η πραγματικότητα αυτή ελλοχεύει κινδύνους για τη χώρα μας, από την άποψη ότι με την ολοκλήρωση των εξοπλιστικών προγραμμάτων της Τουρκίας θα υστερούμε σημαντικά σε τεχνικό εξοπλισμό και η διατήρηση της ισορροπίας μεταξύ των δύο χωρών θα εναπόκειται αποκλειστικά στο αξιόμαχο των στελεχών, πλέον, των Ενόπλων Δυνάμεων της χώρας.

Κατά τη γνώμη μας, πέρα από τις πρωτοβουλίες που πρέπει να αναλάβει η Ευρωπαϊκή Ένωση για τη σταθερότητα στη Μέση Ανατολή και τη Μεσόγειο, ιδίως την Νοτιοανατολική, τις πρωτοβουλίες για ειρηνικό εκδημοκρατισμό των χωρών της Αραβικής Χερσονήσου και της Μέσης Ανατολής και την αντιμετώπιση του Ισλαμικού φονταμενταλισμού, τις πρωτοβουλίες για κοινωνικά δίκαιη ανάπτυξη των χωρών αυτών και τη μέριμνα, ώστε να μην καπηλευτούν άλλες χώρες, ευρωπαϊκές ή μη, τον εθνικό τους πλούτο, πρέπει να αναπτυχθούν και πρωτοβουλίες, ώστε να γίνει σαφές προς όλες τις εμπλεκόμενες χώρες ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση θα ενεργήσει ως μια χώρα και ως μια παγκόσμια δύναμη σε οποιαδήποτε προσπάθεια αλλαγής του ευρωπαϊκού status quo και των κυριαρχικών δικαιωμάτων κάθε μιας χώρας - μέλους.

Στα πλαίσια αυτά, η Ευρωπαϊκή Ένωση οφείλει και πρέπει να καταστήσει σαφές προς πάσα κατεύθυνση ότι οδεύουμε προς μια κοινή πολιτική για τη διασφάλιση της ενεργειακής αυτάρκειας της Ευρώπης, να υιοθετηθεί, δηλαδή, η ευρωπαϊκή ενεργειακή πολιτική, η οποία θα περιλαμβάνει ξεκάθαρα και τους αναμενόμενους ενεργειακούς πόρους από πιθανά κοιτάσματα που θα ανακαλυφθούν και θα πρέπει να αξιοποιηθούν στην ΑΟΖ της Ελλάδας και της Κύπρου.

Όσον αφορά στο Δημοσιονομικό Σύμφωνο Σταθερότητας, καταρχάς, είμαστε σύμφωνοι ότι πρέπει να ισχύουν κανόνες, οι οποίοι πρέπει να είναι σεβαστοί από όλα τα κράτη - μέλη, που θα αποτρέπουν γενικά τη δημιουργία χρεών και θα επιτρέπουν τη δημοσιονομική σταθερότητα. Όμως, είμαστε αντίθετοι στη δογματική προσήλωση στις αντιαναπτυξιακές πολιτικές λιτότητας, που έχουν ως αποτέλεσμα την παρατεταμένη ύφεση, όπως αυτή που βιώνει η Ελλάδα και οι χώρες του ευρωπαϊκού Νότου.

Θεωρούμε μονοδιάστατη και αναποτελεσματική την προσήλωση σε οικονομικούς κανόνες, που περιορίζουν βίαια τα ελλείμματα σε ό,τι αφορά τουλάχιστον στη στατιστική απεικόνιση της οικονομίας κάθε χώρας – μέλους, αλλά δημιουργούν τεράστια ελλείμματα σε ό,τι αφορά στο κοινωνικό κράτος, που αποτελεί και μία από τις κορυφαίες κατακτήσεις του ευρωπαϊκού πολιτισμού και οδηγούν στην εξαθλίωση μεγάλο τμήμα της κοινωνίας, που μέχρι πρότινος ζούσε, τουλάχιστον, με αξιοπρέπεια.

Θεωρούμε ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση πρέπει τάχιστα να θυμηθεί ότι τα ελλείμματα δεν δημιουργήθηκαν από την ανάπτυξη κοινωνικών δομών, αλλά από την κακοδιαχείριση, ότι δεν πρέπει να διασφαλιστεί η ανάπτυξη και η ευημερία, αν δεν παραμείνει όρθια στο σύνολό της η ευρωπαϊκή κοινωνία.

Η Γερμανική, και όχι μόνο, εμμονή στη λιτότητα δημιουργεί νέες ορδές εξαθλιωμένων και θέτει στο περιθώριο της κοινωνίας όλο και μεγαλύτερες πληθυσμιακές ομάδες, γεγονός που δημιουργεί μια τεράστια απειλή για την κοινωνική συνοχή, δημιουργεί συνθήκες έντασης εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης, απειλεί την εσωτερική ασφάλεια της Ευρωπαϊκής Ένωσης και δημιουργεί έξαρση φαινομένων εκφασισμού σε όλες τις χώρες-μέλη.

Αν πραγματικά θέλουμε να δημιουργήσουμε περιβάλλον ασφάλειας στην Ευρωπαϊκή Ένωση, πρέπει, πρώτα και κύρια, να εξασφαλίσουμε την κοινωνική ειρήνη εντός της κάθε μιας χώρας - μέλους. Αυτό μπορεί να επιτευχθεί, αν εφαρμόσουμε αναπτυξιακά προγράμματα, τα οποία θα διέπονται από κοινωνική δικαιοσύνη, θα αναπτύσσονται ισόρροπα σε όλες τις ευρωπαϊκές περιφέρειες και ο παραγόμενος πλούτος θα κατανέμεται μέσω ευρωπαϊκών κοινών μηχανισμών με τρόπο δίκαιο σε όλη την ευρωπαϊκή κοινωνία. Πρέπει να ληφθεί μέριμνα αναστροφής της αυξανόμενης εξαθλίωσης και φτωχοποίησης, ιδίως των κατοίκων του Νότου, να θεμελιωθεί η κοινωνική ανάπτυξη και να μην στηριχθεί η ανάπτυξη στην φτωχοποίηση της πλειοψηφίας του Νότου, ειδικά. Η κοινωνική ειρήνη, που επέτρεψε την ανάπτυξη των προηγούμενων δεκαετιών, δεν είναι δεδομένη σήμερα, ούτε μπορεί να εξασφαλιστεί με ευχές και αποσπασματικές πολιτικές.

Οι εξελίξεις στις χώρες της Αραβικής Χερσονήσου το προηγούμενο έτος, η λεγόμενη «Αραβική Άνοιξη», χαιρετίστηκαν από το σύνολο σχεδόν του Δυτικού κόσμου, καθώς θεωρήθηκαν ως απαρχή του εκδημοκρατισμού των συγκεκριμένων χωρών, γεγονός που δημιούργησε την αισιοδοξία ότι τα αυταρχικά καθεστώτα θα αντικατασταθούν από δημοκρατικά πολιτεύματα, ικανά να εργαστούν από κοινού με την Ευρωπαϊκή Ένωση στην κατεύθυνση της ειρήνης, της ασφάλειας και της από κοινού ανάπτυξης.

Σήμερα επικρατεί περισσότερος προβληματισμός λόγω της έξαρσης του θρησκευτικού φονταμενταλισμού, τις ενδείξεις επικράτησης ενός αναχρονιστικού και αποσταθεροποιητικού Ισλαμικού φονταμενταλισμού. Δυστυχώς, φαίνεται ότι επικρατούν οι ακραίες ισλαμικές ομάδες, των οποίων οι λογικές και οι πρακτικές απέχουν πολύ από τις αρχές της Δημοκρατίας. Θεωρούμε ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση στα πλαίσια της διεκδίκησης ενός περιβάλλοντος ασφάλειας για την περιοχή, που θα επιτρέψει την από κοινού οικονομική ανάπτυξη, πρέπει να ξεκινήσει ειρηνικές παρεμβάσεις εκδημοκρατισμού και σεβασμού των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, όχι ως αποικιοκρατική δύναμη, αλλά ως δύναμη διαφωτισμού και ασφάλειας.

Επίσης, πρέπει με κάθε πρόσφορο ειρηνικό μέσο να αποτραπεί η προσπάθεια της Τουρκίας να εξελιχθεί σε ηγέτη - προστάτη των Ισλαμιστών, ρόλο που με συνέπεια διεκδικεί όλο αυτό το διάστημα. Η ουσία των παρεμβάσεων πρέπει να είναι στην κατεύθυνση του αλληλοσεβασμού.

Ένα τελευταίο σχόλιο για τη Συρία, είναι ότι θεωρούμε πως πρέπει άμεσα να σταματήσουν οι εχθροπραξίες στην περιοχή, να υπάρξει μια διάδοχη του Άσαντ Κυβέρνηση, η οποία να εργαστεί, προκειμένου η χώρα να πραγματοποιήσει δημοκρατικές εκλογές. Το ζήτημα για μας δεν είναι να αρθεί το εμπάργκο πώλησης όπλων, ώστε να εξοπλιστούν οι αντάρτες από την Γαλλία και τη Γερμανία, αλλά πώς θα σταματήσει ο εμφύλιος.

Αυτές είναι οι θέσεις και οι σκέψεις της ΔΗΜ.ΑΡ., σε σχέση με τα θέματα που θα συζητηθούν στην διάσκεψη και ελπίζουμε να ληφθούν υπόψη για την αντιπροσωπεία που θα μας εκπροσωπήσει στο Δουβλίνο.