Έκτακτα μέτρα υποστήριξης των ανέργων (Άρθρο του Κοινοβουλευτικού Εκπροσώπου της Δημοκρατικής Αριστεράς, Βουλευτή Αττικής, Βασίλη Οικονόμου, στην εφημερίδα "Ημερησία" 09-03-2013)

Η ανεργία στη χώρα μας πλήττει 1,5 εκατ συμπολίτες μας. Υπάρχουν 400000 οικογένειες χωρίς κανέναν εργαζόμενο. Το 2011 σύμφωνα με τη Eurostat καταγράφηκαν 1,6 εκατ. άτομα που ζούσαν σε νοικοκυριά χωρίς κανένα εργαζόμενο. Η ανεργία απειλεί πλέον ανοιχτά την κοινωνική συνοχή οδηγώντας όλο και περισσότερους συμπολίτες μας και ανήλικα παιδιά σε συνθήκες ακραίας φτώχειας και στο κοινωνικό περιθώριο. Ο τρόπος υποστήριξης των ανέργων, το ύψος και το είδος των παροχών προς τους ανέργους που ίσχυε τα προηγούμενα χρόνια δεν μπορεί να ανταποκριθεί στα σύγχρονα δεδομένα.

Χρειαζόμαστε κοινωνικό δίχτυ ασφαλείας. Οφείλουμε να διατηρήσουμε σε αυτές τις ακραίες κοινωνικές συνθήκες την κοινωνία όρθια υιοθετώντας έκτακτα μέτρα υπέρ των ανέργων. Οι δικαιούχοι επιδόματος ανεργίας αποτελούν μόλις το 23% των εγγεγραμμένων ανέργων και μόλις το 14% περίπου του συνολικού αριθμού ανέργων. Σύμφωνα με τον ΟΑΕΔ το Σεπτέμβριο του 2012 επί συνόλου περίπου 1 εκατ 260 χιλιάδων ανέργων έλαβαν επίδομα μόλις 185.870 άτομα. Ελάχιστοι είναι οι μακροχρόνια άνεργοι που λαμβάνουν το επίδομα μακροχρόνιας ανεργίας. Το ύψος και η διάρκεια χορήγησης του επιδόματος ανεργίας κατατάσσει τη χώρα μας στην τελευταία θέση μεταξύ των χωρών των ΕΕ, ως προς την επάρκειά του και την αναπλήρωση του μισθού.

Το σύνολο των παροχών που παρέχονται στους ανέργους πρέπει να εξασφαλίζουν ένα minimum αξιοπρεπούς διαβίωσης. Τονίζουμε ότι λόγω των συνθηκών έκτατης ανάγκης πρέπει αν υιοθετηθούν έκτακτα μέτρα υποστήριξης των ανέργων.

Σε αυτή την λογική ως Δημοκρατική Αριστερά προτείνουμε:

1.Αναμόρφωση των Συστημάτων Επιδότησης της Ανεργίας

Να αυξηθεί το χρονικό διάστημα κάλυψης του ωφελούμενου. Να διευρυνθούν τα κριτήρια περιλαμβάνοντας μεγαλύτερο αριθμό ανέργων.

2.Αναμόρφωση επιδόματος μακροχρόνιας ανεργίας.

Να αναμορφωθεί με στόχο την αύξηση του χρόνου επιδότησης και τη διεύρυνση των ωφελούμενων. Προτείνουμε το εισοδηματικό κριτήριο για την χορήγηση να αναπροσαρμοστεί ενδεικτικά στις 6000 € ετησίως συν 2000 € για κάθε παιδί, να καταργηθεί το ηλικιακό κριτήριο για την χορήγηση του επιδόματος μακροχρόνιας ανεργίας καθώς και η απαίτηση ο δικαιούχος να έχει προηγουμένως λάβει τακτικό επίδομα ανεργίας.

3.Ρύθμιση των δανείων 1^ης κατοικίας των ανέργων

Η κατάργηση του ΟΕΚ και η μη ολοκλήρωση της διαδικασίας ανάληψης του έργου του Οργανισμού Εργατικής Κατοικίας από τον ΟΑΕΔ έχει δημιουργήσει τρομερό πρόβλημα στους ανέργους που είχαν αποκτήσει σπίτι με επιδότηση δανείου μέσω του ΟΕΚ. Πρέπει άμεσα να ρυθμιστεί το συγκεκριμένο πρόβλημα.

4.Υγειονομική περίθαλψη.

Θεωρούμε ότι ο προβλεπόμενος αριθμός ενσήμων για την παροχή ιατροφαρμακευτικής και νοσοκομειακής περίθαλψης είναι δύσκολο να καλυφθεί από πολλούς πολίτες της χώρας μας ακόμα και όταν θα αρχίσει να βελτιώνεται η ελληνική οικονομία γεγονός που καθιστά υποχρεωτική την μείωση των προϋποθέσεων ενσήμων που σήμερα προβλέπονται. Συγκεκριμένα προτείνουμε:
   -Ο αριθμός των απαιτούμενων ενσήμων για ιατροφαρμακευτική/ νοσοκομειακή κάλυψη  μέχρι τέλος του 2015 να μειωθεί στα 50 ένσημα το έτος.
   -Η απαιτούμενη ασφαλιστική κάλυψη ανέργων για την υγειονομική περίθαλψη να μειωθεί κατά 50% και στον αριθμό βάσης και στην αύξηση  ανά έτος μετά την ηλικία των 30 ετών.
   -Η απαιτούμενη ασφαλιστική κάλυψη για νοικοκυριά χωρίς εργαζόμενους να είναι μηδενική.

Επιπλέον, με δεδομένο τις έκτακτες οικονομικές και κοινωνικές συνθήκες και τις επιπτώσεις σε τραγικά μεγάλο ποσοστό του πληθυσμού προτείνουμε:

Η παροχή ιατροφαρμακευτικής και νοσοκομειακής περίθαλψης να επεκταθεί για το σύνολο των ανέργων τουλάχιστον για όσο διάστημα απαιτηθεί έως ότου καταδειχτεί αδιαμφισβήτητα ότι τα ωφελήματα της ανάκαμψης διαχέονται στην κοινωνία διασφαλίζοντας την δυνατότητα σε όλους να εξασφαλίζουν τις προϋποθέσεις για ιατροφαρμακευτική και νοσοκομειακή περίθαλψη.

Προτείνουμε δηλαδή άμεσα να καλυφθούν οι υγειονομικές ανάγκες όλων των ανέργων για όσο διάστημα χρειαστεί χωρίς προϋποθέσεις και ταυτόχρονα βελτίωση του νομικού πλαισίου ώστε να είναι δυνατή η υγειονομική κάλυψη των ανέργων όταν εξέλθουμε της οικονομικής κρίσης.

5.Ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα

Προτείνουμε να επιταχυνθεί η πιλοτική εφαρμογή του Ελάχιστου Εγγυημένου Εισοδήματος που προβλέπεται στο τελευταίο Μνημόνιο. Συγκεκριμένα υπάρχει πρόβλεψη για πιλοτική εφαρμογή ελάχιστου εγγυημένου εισοδήματος σε δύο περιοχές της χώρας από 1.1.2014. Προτείνουμε να ξεκινήσει η εφαρμογή του πιλοτικού προγράμματος το 2013 σε περιοχές όπου παρατηρείται μεγάλη αριθμητική συγκέντρωση ανέργων και μεγάλος αριθμός ανθρώπων που ζουν κάτω από τα όρια της φτώχειας. Το συγκεκριμένο πρόγραμμα να διασφαλίσουμε ότι θα πετύχει, ότι θα έχει αποτελέσματα στην αντιμετώπιση της φτώχειας, ότι θα αξιολογηθεί τάχιστα και θα επεκταθεί η εφαρμογή του σε όσο το δυνατόν μεγαλύτερο επίπεδο από το 2014. Η θεσμοθέτηση ελάχιστου εγγυημένου εισοδήματος όπως σε όλες τις άλλες χώρες της ΕΕ είναι αναγκαιότητα. Δεν πρέπει να χαθεί άλλος χρόνος.

Μια πρόταση για εφαρμογή ελάχιστου εγγυημένου εισοδήματος είναι  το εγγυημένο ποσό να ισοδυναμεί με το τακτικό επίδομα ανεργίας δηλαδή 360€ το μήνα για ένα άτομο που ζει μόνο αυξανόμενο στα 972€ για ζευγάρι με δύο παιδιά και προσαύξηση του εγγυημένου ποσού για όσα νοικοκυριά βαρύνονται με έξοδα ενοικίου ή στεγαστικού δανείου κατά τα ποσά του επιδόματος ενοικίου ΟΕΚ: 125€ το μήνα για ένα άτομο συν 25€ για κάθε πρόσθετο μέλος νοικοκυριού. Εάν εφαρμοστεί αυτό το σενάριο εκτιμάται ότι σε γενικευμένη εφαρμογή θα εξάλειφε σχεδόν ολοκληρωτικά την ακραία φτώχεια, με καθαρό κόστος πάνω από 1% του ΑΕΠ. Βέβαια η εξάλειψη της ακραίας φτώχειας θα δημιουργήσει κοινωνικές και οικονομικές συνθήκες που θα διασφαλίζουν προϋποθέσεις αύξησης του ΑΕΠ. Επίσης εάν συνυπολογίσουμε το ποσό που καλύπτεται από άλλα κοινωνικά επιδόματα τα οποία προβλέπεται να θεσμοθετηθούν ή έχουν ήδη θεσμοθετηθεί το καθαρό κόστος του προγράμματος θα είναι χαμηλότερο.

Βασίλης Οικονόμου

Κοινοβουλευτικός Εκπρόσωπος

Βουλευτής Αττικής

Δημοκρατικής Αριστεράς