ΠΟΤΕ ΤΗΝ ΚΥΡΙΑΚΗ

(Ομιλία στη Βουλή του Βουλευτή Αττικής της Δημοκρατικής Αριστεράς κ. Βασιλείου Οικονόμου, αναφορικά με το Σχεδίου Νόμου του Υπουργείου Ανάπτυξης και Ανταγωνιστικότητας «Κανόνες ρύθμισης της αγοράς προϊόντων και της παροχής υπηρεσιών»)

Ο κ. Οικονόμου έχει το λόγο.

ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ ΟΙΚΟΝΟΜΟΥ: Ακόμα δεν έχω φτιάξει δικό μου κόμμα, κύριε Πρόεδρε. Άρα μέχρι τότε θα εκπροσωπώ τη Δημοκρατική Αριστερά ως Κοινοβουλευτικός Εκπρόσωπος.

Οι στιγμές που ζούμε είναι γεγονός ότι είναι ιστορικές. Υπάρχει μία μεγάλη, δύσκολη πορεία της χώρας τα τελευταία τρία χρόνια.

Κύριε Υπουργέ, ως εικόνα στο μυαλό μου αυτό που ζούμε τώρα, που δεν το συνειδητοποιούμε οι πρωταγωνιστές και οι ενεργούντες, αλλά νομίζω ότι μετά από λίγο καιρό –σε ιστορικό χρόνο μετά από δύο, τρεις, τέσσερις δεκαετίες- θα μας βλέπουν ως πλήρωμα ενός σκάφους το οποίο βολοδέρνει στη θάλασσα, αγωνιώντας για την τύχη του, μέσα σε μία μεγάλη θαλασσοταραχή, με τον καπετάνιο να αλλάζει κάθε τρεις και λίγο, γιατί δεν αλλάζει η συνθήκη του πλοίου. Το πλοίο μπάζει νερά, υπάρχει πανικός, υπάρχει αγωνία, το πλήρωμα παλεύει, οι επιβάτες αγωνιούν. Τι θα γίνει τελικά; Όταν μπαίνουν τα νερά, τα βγάζουμε έξω, κλείνουμε τις τρύπες, ανοίγουμε τις τρύπες να βγουν νερά; Τι κάνουμε τελικά;

Η αγωνία αυτή είναι φανερή στις κυβερνήσεις των τελευταίων τριών χρόνων. Οι προσπάθειες που γίνονται ώστε να αντιμετωπιστούν τα πράγματα έχουν, κατά τη δική μου άποψη, το εξής στοιχείο: Να περιοριστούν τα έξοδα, μία πολύ εύκολη -σε εισαγωγικά- «πολιτική». Τα 85 δισεκατομμύρια έξοδα του προϋπολογισμού του 2009, όντως στον προϋπολογισμό του 2013 έχουν φτάσει στα 65 δισεκατομμύρια. Έχουμε 20 δισεκατομμύρια περικοπές δημοσίων δαπανών. Οι δαπάνες αυτές είναι οι δαπάνες που βάσει του προϋπολογισμού αφορούν στους συνταξιούχους, στους μισθωτούς και στα λειτουργικά έξοδα. Από τα 85 δισεκατομμύρια τα 60 δισεκατομμύρια ήταν μισθοί και συντάξεις. Τώρα είναι 44 δισεκατομμύρια. Η διαφορά είναι τα 16 εκατομμύρια που λείπουν από την αγορά. Τα γνωρίζετε αυτά.

Δυστυχώς, σε αυτές τις κρίσιμες στιγμές έχουμε παράλληλους μονολόγους. Δεν επικοινωνούμε. Κατά τη γνώμη μου, αυτό γίνεται γιατί είναι ίσως η τελική γραμμή άμυνας το να ακολουθήσουμε μέχρις εσχάτων μία πορεία και όπου βγάλει. Αυτό είναι η πορεία των απελπισμένων. Εμείς θεωρώ ότι θα πρέπει να έχουμε μία τελείως διαφορετική προσέγγιση αυτήν τη στιγμή.

Αυτά τα 16 εκατομμύρια τα περιέκοψαν οι κυβερνήσεις τα τελευταία τέσσερα χρόνια, την περίοδο 2009-2013, φανερώνουν την κατάσταση της δραματικής πτώσης του βιοτικού επιπέδου και του καταναλωτισμού που εκ των πραγμάτων υπήρξε.

Καταλαβαίνετε ότι σε μια οικονομία που στηρίζεται στο κράτος -όπου το κράτος δίνει μισθούς, δίνει συντάξεις, επιδόματα και λειτουργεί με αυτόν τον τρόπο- όταν αρχίζεις και περιορίζεις και γίνεσαι δυσάρεστος, στο πλαίσιο της αγωνίας και της προσπάθειάς σου να κρατήσεις το σκάφος ζωντανό και να μη βουλιάξει, αυτό έχει τις παρενέργειές του.

Ξέρετε πολύ καλά, κύριε Υπουργέ, ότι οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις που απολάμβαναν αυτό τον καταναλωτισμό το 2009 ήταν –αν δεν κάνω λάθος- ένα εκατομμύριο διακόσιες χιλιάδες. Σήμερα είναι γύρω στις οκτακόσιες χιλιάδες. Έχουμε τετρακόσιες χιλιάδες λουκέτα. Είναι χονδρικά τα νούμερα. Μην δυσαρεστηθούμε για το 0,3.

Αυτές οι τετρακόσιες χιλιάδες δεν χάθηκαν απροσδόκητα. Χάθηκαν γιατί μειώθηκε η πίτα των εισοδημάτων, η δυνατότητα του καταναλωτισμού και εκ των πραγμάτων πρέπει να βρούμε τρόπο να λειτουργήσει η οικονομία. Τα έσοδα το 2009 ήταν 50 δισεκατομμύρια. Τα προϋπολογίσαμε 58 δισεκατομμύρια για το 2013.

Δεν θα πιάσουμε ούτε τα 54 δισεκατομμύρια. Είναι η «τρύπα» για την οποία πρέπει να δει η Κυβέρνηση τι πρέπει να κάνει από το φθινόπωρο. Τα 54 δισεκατομμύρια βέβαια βγαίνουν από τους φόρους που πληρώνει ο κάθε πολίτης, μέσα από τις συναλλαγές, το ΦΠΑ, τον έμμεσο και τον άμεσο φόρο που πληρώνει.

Καταλαβαίνετε βέβαια ότι στην υφεσιακά κινούμενη οικονομία μας για πέμπτη συνεχόμενη χρονιά –δυστυχώς πάμε για 4,5% και το 2013- εκ των πραγμάτων περιορίζεται η πίτα, περιορίζεται η δυνατότητα διανομής εισοδημάτων και πλούτου. Θα έλεγα μάλιστα ότι, όταν τα 230 δισεκατομμύρια του ΑΕΠ έχουν φτάσει στα 180 δισεκατομμύρια, μια προσπάθεια να μπορέσεις να κρατήσεις μια οικονομία και μια αγορά -στον ιδιωτικό τομέα τουλάχιστον- ζωντανή, θέλει πραγματικά μια εφευρετικότητα για το πώς θα την κρατήσεις ζωντανή.

Εσείς δίνετε μια λύση, κάνετε μια πρόταση. Βέβαια, δεν μπορώ να πω ότι αυτή η πρόταση δεν έχει και μια λογική. Προσπαθείτε να «πιάσετε» όλα τα ενδεχόμενα. Είμαι καλοπροαίρετος σ’ αυτό και λέω ότι δεν απευθύνεστε στα δέκα εκατομμύρια των Ελλήνων, αλλά στα δεκαεπτά εκατομμύρια των τουριστών. Προσπαθώ να το δω κι έτσι.

Καταλαβαίνετε βέβαια ότι οι μελέτες έχουν δείξει τελείως διαφορετικά αποτελέσματα απ’ αυτά που ισχυρίστηκε εδώ ο Υπουργός. Είδα να αναδύεται η προσωπικότητά του ως ενός νέου ηγέτη πάνω και πέρα από τα δυο παραδοσιακά κόμματα, το ΠΑΣΟΚ και τη Νέα Δημοκρατία, καθώς τα προσπέρασε και τα ξεπέρασε.

Ο ηγέτης, λοιπόν, που υπερβαίνει τα δυο παραδοσιακά παλιά κόμματα και αναδεικνύεται, έχοντας το όραμα και το στόχο της Ευρώπης, πρέπει να έχει μπροστά του τα στοιχεία από την Ευρώπη, τα οποία δεν συνηγορούν στην επιχειρηματολογία του που λέει να ακολουθήσουμε το ευρωπαϊκό δεδομένο.

Το ευρωπαϊκό δεδομένο δεν συνηγορεί τόσο πολύ στην επιτυχία του εγχειρήματος. Να πάρουμε τα παραδείγματα της Ολλανδίας, της Ισπανίας; Τα έχω σημειώσει εδώ. Δεν λειτούργησε καλά ούτε καν στο Λονδίνο. Στη Γερμανία υπήρξε μείωση της συνολικής απασχόλησης 5,8%. Έχουμε δηλαδή στοιχεία από χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης που η επιπλέον μέρα και οι επιπλέον ώρες λειτουργίας των καταστημάτων δεν λειτούργησαν υπέρ της απασχόλησης των επιχειρήσεων και της κατανάλωσης.

Κάποιος θα με ρωτήσει: Εσύ μιλάς εκ μέρους των επιχειρήσεων, των καταστημάτων, των μικρομεσαίων, των καταναλωτών; Η κοινωνία μας τους έχει όλους μέσα και τον επιχειρηματία και τον επαγγελματία, τον άνεργο, τον συνταξιούχο, τον εργαζόμενο, τον εργαζόμενο στο δημόσιο και στον ιδιωτικό τομέα. 

Ένα πολιτικό κόμμα και ιδίως η Δημοκρατική Αριστερά βλέπει με έναν πολύ ιδιαίτερο τρόπο -γιατί είναι έτσι η ιδεολογική και πολιτική της αναφορά και η στοχευσή της- το μικρό και μεσαίο μέγεθος. Το μεγάλο μέγεθος έχει πολλές δυνατότητες και πολιτικές και κοινωνικές και διασυνδέσεις, έτσι ώστε να υπερασπιστεί τα συμφέροντά του.

Το μικρό και μεσαίο μέγεθος θέλουμε να τα εκπροσωπήσουμε, να τα εκφράσουμε. Έχουμε το δικαίωμα; Έχουμε αναφαίρετο δικαίωμα. Ο καθείς έχει το δικαίωμα να κάνει το σχεδιασμό του, να έχει τις στοχεύσεις του και τις αναφορές του.

Η Δημοκρατική Αριστερά εκεί θέλει να δώσει τον αγώνα. Να πει τι δηλαδή; Ότι και το μικρό και το μεσαίο μέγεθος πρέπει να υπάρχει. Πού πρέπει να υπάρχει; Πρέπει να υπάρχει στην αγορά, στην κατανάλωση. Πρέπει, δηλαδή, να έχει τη δυνατότητα να μπορεί να λειτουργεί.

Το μικρό και το μεσαίο μέγεθος το προστατεύετε με τη διάταξη που έχετε φέρει; Κοιτάξτε να δείτε: Λέτε ότι κάτω από τα διακόσια πενήντα τετραγωνικά ανοίγει η επιχείρηση, ενώ πάνω από τα διακόσια πενήντα τετραγωνικά βάζετε ένα απαγορευτικό και προστατεύετε τη μικρή επιχείρηση. Ξέρετε ότι αυτό μπορεί και υπάρχουν δυνατότητες να προσπεραστεί, διότι το μεγάλο μέγεθος, η μεγάλη επιχείρηση, τα μπλοκ αυτών των επιχειρηματικών συμφερόντων, τα καρτέλ, όπως πολλές φορές τα λένε πάρα πολλοί, έχουν τη δυνατότητα να αρχίσουν να πιέζουν την πολιτική εξουσία με την οποία πολλές φορές συναγελάζονται, για να ανατρέψει αυτές τις προσεγγίσεις.

Ξέρετε και καταλαβαίνετε ότι όταν η μικρή επιχείρηση θα δίνει έναν ηρωικό –κι ελπίζω όχι μάταιο- αγώνα να κρατηθεί και να μπορέσει να μπει μέσα στον ανταγωνισμό και της Κυριακής, θα έχει απέναντι το μεγάλο μέγεθος -Το εκπτωτικό χωριό θέλετε; Το Mall θέλετε; Τη μεγάλη αλυσίδα θέλετε;- το οποίο  έχει και νομικές υποστηρίξεις και δυνατότητες και άλλες επαφές για να μπορέσει να ανατρέψει αυτή την απόφαση όχι σε επίπεδο Κυβέρνησης –θεωρώ ότι δεν μπορεί να βρει πρόσβαση εκεί μία τέτοια συμπεριφορά- αλλά σε επίπεδο δικαστικής οδού.

Δεν θα μπω στα τεχνοκρατικά και στα διοικητικά, αν, δηλαδή, θα το κάνει ο Αντιπεριφερειάρχης, θα το κάνει ο Δήμαρχος, θα το κάνει ο Αντιδήμαρχος, ο έπαρχος. Αυτή για εμένα είναι μία συζήτηση όταν θέλεις να διαφύγεις από την ουσία. Δεν είναι εκεί το ζήτημα.

Το ζήτημα είναι το εξής: Εσείς, από ό,τι καταλαβαίνω, θέλετε να δώσετε μία ανάσα και μία αφορμή μεγαλύτερου καταναλωτισμού. Νομίζω ότι πρέπει να ενσκήψετε αλλού. Δηλαδή, η δυνατότητα μίας ακόμη ημέρας δεν θα φέρει  το ποθούμε αποτέλεσμα φοβούμαι –το ελπίζω, αλλά θα κάνουμε και τον απολογισμό το επόμενο διάστημα- στα δημόσια ταμεία μέσω του τζίρου που θα γίνει, δηλαδή μέσω του ΦΠΑ, τα προσδοκώμενα οφέλη.

Τώρα, τα άλλα αυτά τα γλαφυρά, ότι θα χαλάσει η οικογένεια, η ορθοδοξία και το τραπέζι στο σπίτι, τα ακούω «βερεσέ». Κι αυτοί που τα λένε, συνήθως είναι οι πρώτοι που τα παραβιάζουν.

Εδώ, όμως, εγώ καταλαβαίνω έναν σχεδιασμό που θέλει να φέρει έσοδα μήπως και πιαστεί ο στόχος των 58 δισεκατομμυρίων που έχει θέσει ο Προϋπολογισμός και δεν πάει στράφι η χρονιά, το 2013. Αν δεν έχετε πρωτογενή πλεονάσματα το 2013 και το 2014, η χώρα θα παραμείνει σε μνημονιακούς εγκλωβισμούς. Θα είναι υποχρεωμένη να κάνει νέες συμβάσεις, να πάρει νέα δάνεια. Αν δεν μπορείτε να βγείτε ως Κυβέρνηση στις αγορές, τι θα γίνει πάλι; Θα πάμε σε ένα νέο μνημόνιο. Η συζήτηση για το νέο μνημόνιο δεν θα γίνει, όπως καταλαβαίνετε, το καλοκαίρι του χρόνου, αλλά από το φθινόπωρο. Ποιες πολιτικές δυνάμεις θα ψηφίσουν και θα υποστηρίξουν αυτό το νέο μνημόνιο; Και τι θα λέει αυτό το νέο μνημόνιο;

Άρα, γι’ αυτό σας είπα από την αρχή ότι είναι λάθος η επιλογή των παράλληλων μονολόγων και μάλιστα μιας Κυβέρνησης η οποία χαροπαλεύει στο εκατόν πενήντα πέντε, εκατόν πενήντα τρία. Ανοιχτοί οι ορίζοντες. Βέβαια, «ανοιχτοί ορίζοντες» σημαίνει ότι πλέον έχουμε συζήτηση, διάλογο, συνεννόηση και πιθανόν να φτάνουν οι επτά Κυριακές.

(Στο σημείο αυτό κτυπάει το κουδούνι λήξεως του χρόνου ομιλίας του κυρίου Βουλευτή)

 Κλείνω, κύριε Πρόεδρε.

Στην αρχή κι εμείς ξεκινήσαμε από τη θέση «καμιά Κυριακή». Προχωρήσαμε ως Δημοκρατική Αριστερά και είπαμε ότι για τις επτά Κυριακές είμαστε σύμφωνοι. Αφήστε, όμως, αυτό το θέμα τώρα. Και βλέπετε ότι γι’ αυτό το ζήτημα έρχεται μία πολιτική δύναμη με πολύ συγκαταβατικό τρόπο και ψηφίζει επί της αρχής –το είπε και η Εισηγήτριά μας- το νομοσχέδιο, γιατί έχει πραγματικά καλές και αξιόλογες διατάξεις. Και γίνεται αναμόρφωση του Αγορανομικού Κώδικα μετά το 1946 -δηλαδή, έλεος!- με διατάξεις που να συμβαδίζουν με το σήμερα. Έχει σοβαρές παρεμβάσεις και για τα ζητήματα των τεσσάρων εκπτωτικών περιόδων, αλλά και για τα θέματα εμπορίας πετρελαιοειδών. Και βάζετε και δικλείδες ασφαλείας.

Να μην ανοίξουμε τώρα εδώ τη συζήτηση γι’ αυτό . Θα έχουμε αύριο, στη συζήτηση επί των άρθρων, την ευκαιρία να πούμε για αυτό το «πάρτυ» που γίνεται πάνω στο λαθρεμπόριο κι αν επιτέλους υπάρχει μία πολιτική τάξη η οποία να θέλει να το αντιμετωπίσει.

Εσείς κάνετε εδώ πέρα ένα καλό βήμα. Εγώ δεν λέω ότι είναι δειλό ή γενναίο, αλλά είναι ένα βήμα που έρχεται να αντιμετωπίσει αυτό το ζήτημα. Σας το πιστώνω.

Όμως, όσον αφορά στο ζήτημα τουλάχιστον των Κυριακών, υπάρχει η κοινωνική ευαισθησία, η κοινωνική αναφορά στη μικρομεσαία επιχείρηση, η οποία πραγματικά είχε στηθεί πάνω στα 60 δισεκατομμύρια ευρώ μισθοδοσία-σύνταξη του Προϋπολογισμού 2009 της αείμνηστης Κυβέρνησης Κωνσταντίνου Καραμανλή.

Το 2009, ο κρατικός κορβανάς έδωσε 60 δισεκατομμύρια ευρώ σε μισθούς και συντάξεις. Σήμερα δίνουμε 44 δισεκατομμύρια ευρώ. Η Δημοκρατική Αριστερά λέει ότι δεν μπορούμε να πέσουμε ούτε ένα ευρώ κάτω από τα 44 δισεκατομμύρια ευρώ. Γι’ αυτό, σας ρωτώ τι μέτρα θα πάρετε το φθινόπωρο, για να καλύψετε τα 4 δισεκατομμύρια ευρώ που βλέπουμε σήμερα ως δημοσιονομικό κενό. Αυτό είναι ένα θέμα που θα έχουμε την ευκαιρία να συζητήσουμε στο προσεχές μέλλον.

Πραγματικά, εγώ δεν θέλω να μπω στις τεχνικές λεπτομέρειες του ζητήματος. Εμείς δεν θα την υποστηρίξουμε τη διάταξη για τις Κυριακές, εκτός αν, παρ’ ελπίδα, υπάρχει συνεννόηση και συζήτηση και όχι πλέον παράλληλοι μονόδρομοι και, παράλληλα, θεωρήσετε καλό να δείτε το ιστορικό προηγούμενο του 1993. Τότε ξαναβάλατε τις Κυριακές στο αναπτυξιακό παιχνίδι του ανταγωνισμού. Δεν δούλεψε το μέτρο και το πήρατε πίσω. Μάλιστα, είναι καταγεγραμμένη αυτή η αποτυχία του μέτρου το 1993.

Πιθανόν, αν μείνουμε με την παράγραφο «α» για τις επτά Κυριακές, θα το ψηφίσουμε όλο το νομοσχέδιο. Αν επιμείνετε στη «β» ή τη «γ» παράγραφο, εμείς δεν θα το ψηφίσουμε.

Ευχαριστώ πολύ.