Το Νέο Κράτος θα μας οδηγήσει στη Νέα Ελλάδα

(Άρθρο του Κοινοβουλευτικού Εκπροσώπου της Δημοκρατικής Αριστέρας, Βουλευτή Αττικής, Βασίλη Οικονόμου που δημοσιεύθηκε στο site thepaper.gr την Παρασκευή 12/04/2013)

Ένας από τους λόγους, όχι βέβαια ο κυριότερος αλλά ούτε και αμελητέος, που οδήγησαν την χώρα στην πρωτόγνωρη αυτή οικονομική κρίση είναι και το μέγεθος του ελληνικού δημοσίου. Είναι σαφές και κοινά αποδεκτό, ακόμα και πριν από την κρίση, ότι στη χώρα μας αναπτύχθηκε ένας υπερτροφικός και υδροκέφαλος δημόσιος τομέας, ο οποίος πέρα από το κόστος συντήρησής του ήταν και παραμένει ακόμα και σήμερα αναποτελεσματικός και αντιπαραγωγικός.

Το κράτος, το σύνολο των δομών του κράτους, χρειάζεται αναμόρφωση, εκσυγχρονισμό και κατάλληλη αναδιάρθρωση του στελεχιακού δυναμικού ώστε αυτό να ανταποκρίνεται με τον καλύτερο δυνατό τρόπο στο σύνολο των αναγκών των πολιτών. Παράλληλα πρέπει να μειωθεί άμεσα το κόστος συντήρησης αυτού του μηχανισμού όχι με οριζόντιες περικοπές στους μισθούς και τις εν γένει απολαβές των δημοσίων υπαλλήλων, που δεν νομίζω ότι μπορούν να περικοπούν άλλο ειδικά στα χαμηλά μισθολογικά κλιμάκια. Αυτό προϋποθέτει μεταξύ άλλων κινήσεων εξορθολογισμού και την μείωση του αριθμού των δημοσίων υπαλλήλων.

Η επιβεβλημένη μείωση όμως των δημοσίων υπαλλήλων δεν μπορεί να γίνει στην τύχη, δεν μπορεί να γίνει οριζόντια, δεν μπορεί να γίνει στατιστικά, δεν μπορεί να γίνει με κομματικά κριτήρια. Χρειάζονται κανόνες και κινήσεις σε βάθος χρόνου. Πάνω από όλα χρειάζεται τήρηση των νόμων και ακόμα περισσότερο τήρηση του πνεύματος των νόμων ή καλύτερα διασφάλιση ότι δεν θα αλλοιωθεί ο νομικός πολιτισμός. Δεν μπορούμε να προβούμε σε άμεση ή έμμεση κατάργηση της μονιμότητας στο δημόσιο, διότι αυτό θα οδηγούσε σε φαινόμενα παλαιότερων αλλά όχι ξεχασμένων συμπεριφορών, όταν μετά από κάθε εναλλαγή των κομμάτων στην εξουσία πραγματοποιούνταν μαζικές εκκαθαρίσεις και αντικαταστάσεις δημοσίων υπαλλήλων ανάλογα με τις πολιτικές τους τοποθετήσεις. Τα φαινόμενα αυτά εξακολουθούν να ισχύουν σε χώρες των Βαλκανίων και δεν πρέπει να αφεθούν «καλή τη πίστη» στα εκάστοτε κομματικά επιτελεία της εκάστοτε κυβέρνησης.

Η πρόταση της Δημοκρατικής Αριστεράς αλλά και το σχέδιο που έχει καταρτίσει ο αρμόδιος Υπουργός Διοικητικής Μεταρρύθμισης, κ Μανιτάκης, μπορούν να διασφαλίσουν την ομαλή μετάβαση σε ένα μικρότερο, πιο λειτουργικό και πιο αποτελεσματικό κράτος. Πρόκειται για πολυεπίπεδες παρεμβάσεις που συντείνουν στο στόχο να αποκτήσουμε επιτέλους ένα σύγχρονο κράτος με κοινωνικό – αναπτυξιακό χαρακτήρα στην υπηρεσία του πολίτη, το οποίο θα εξυπηρετεί και δεν θα ταλαιπωρεί.

Στις παρεμβάσεις αυτές περιλαμβάνονται οι μετακινήσεις υπαλλήλων σε θέσεις που μπορούν να ανταποκριθούν και βέβαια και η απομάκρυνση όλων των αποδεδειγμένα επίορκων υπαλλήλων. Προφανώς και δεν μιλάμε για απομάκρυνση υπαλλήλων που υπέπεσαν σε πταίσματα ή σε μη βλαπτικά για το δημόσιο συμφέρον σφάλματα, πολλά από τα οποία μπορεί να είναι και αποτέλεσμα ή συνέπεια άλλων παραγόντων. Δεν μπορούμε όμως να διατηρούμε δημοσίους υπαλλήλους οι οποίοι καταχράστηκαν χρήματα του δημοσίου, καταδικάσθηκαν για σοβαρά και ειδεχθή ποινικά αδικήματα ακόμα και αν είναι άσχετα με την επαγγελματική τους δραστηριότητα, που με ενέργειες ή αμέλεια έβλαψαν το δημόσιο συμφέρον.

Παράλληλα πρέπει άμεσα να γίνει έλεγχος των δικαιολογητικών που έχει καταθέσει ο κάθε δημόσιος υπάλληλος καθώς έχουν εντοπιστεί άνθρωποι οι οποίοι προσλήφθηκαν με πλαστά δικαιολογητικά. Οι υπάλληλοι αυτοί πρέπει άμεσα να απομακρυνθούν και το ελληνικό κράτος να κινήσει όλες τις διαδικασίες για την επιστροφή όσων χρημάτων τους έχουν καταβληθεί, αλλά και να διερευνήσει ενδεχόμενες ευθύνες όσων αποδέχτηκαν τα πλαστά δικαιολογητικά.

Οι μετακινήσεις επίσης των δημοσίων υπαλλήλων δεν μπορούν να γίνουν στην τύχη, μη γνωρίζοντας δηλαδή πώς και που μπορούν να αποδώσουν αυτοί οι υπάλληλοι. Δεν αρκεί μόνο να εντοπίσουμε τα κενά και να τοποθετήσουμε κάποιους ανθρώπους εκεί χωρίς να γνωρίζουμε εάν μπορούν να ανταποκριθούν στις απαιτήσεις της νέας θέσης. Κατά συνέπεια πρέπει άμεσα να εφαρμοστεί ένα σύστημα αξιολόγησης και καταγραφής των προσόντων των υπαλλήλων που θα μετακινηθούν. Δεν πρόκειται να έχουμε αποτελεσματικό δημόσιο εάν δεν γίνει ορθολογική κατανομή του προσωπικού σε θέσεις ανάλογα με τα προσόντα, τις ικανότητες και τις δεξιότητές του.

Όλα αυτά σε συνδυασμό με τις συνταξιοδοτήσεις και τον κανόνα προσλήψεων – αποχωρήσεων, μπορούν και πρέπει να οδηγήσουν σε ένα δημόσιο τομέα της τάξης των 500000 υπαλλήλων το 2015, αριθμός που μπορεί να μισθοδοτεί το κράτος από τους πόρους του χωρίς να χρειάζεται δανεισμό.

Δεν χρειαζόμαστε καμία τρόικα και κανέναν άτεγκτο τεχνοκράτη για να εφαρμόσουμε τα αυτονόητα. Είναι αυτονόητο το κράτος να είναι αποτελεσματικό, να μπορούν να ικανοποιηθούν οι ανάγκες του από ίδιους πόρους και όχι από δανεικά, να είναι λειτουργικό και να αξιοποιεί στο έπακρο το ανθρώπινο δυναμικό του. Αυτοί οι αυτονόητοι κανόνες πρέπει να ισχύσουν για να ανακάμψει η οικονομία, αφού το νέο κράτος θα είναι το βασικό εργαλείο για τη νέα παραγωγικότητα και την ανάπτυξη της χώρας. Και με μια προϋπόθεση: ότι όλοι θέλουμε ειλικρινά να μην ξαναζήσουν οι επόμενες γενιές αυτά που ζούμε σήμερα εμείς.