Παρασκευή 12 Μαρτίου 2010

Ομιλία του Β. Οικονόμου στην ημερίδα που διοργάνωσε η Πανελλαδική Οργάνωση Γυναικών "Παναθηναική" Παράρτημα Νέας Μάκρης για την ενδοοικογενειακή βία

Η ΙΣΟΤΗΤΑ ΤΩΝ ΔΥΟ ΦΥΛΩΝ ΕΙΝΑΙ ΟΡΟΣ ΓΙΑ ΤΟΝ ΣΕΒΑΣΜΟ ΤΩΝ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥ


Η προέλευση του όρου ανθρώπινα δικαιώματα ανάγεται στην Γαλλική Επανάσταση με την Διακήρυξη των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου και του Πολίτη και στην Διακήρυξη Ανεξαρτησίας και το Σύνταγμα των ΗΠΑ.
Μετά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο και εξαιτίας των φρικτών εγκλημάτων που διαπράχθηκαν με αποκορύφωμα το Ολοκαύτωμα ο ΟΗΕ επικύρωσε στις 10 Δεκεμβρίου του 1948 την Οικουμενική Διακήρυξη των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου.
Σε αυτή την διακήρυξη περιλαμβάνονται το Δικαίωμα στην Ζωή, την ελευθερία και την ασφάλεια του ατόμου, τα δικαιώματα της ελευθερίας μετακίνησης, ελευθερίας πίστης και συνείδησης, ελευθερίας ειρηνικής συνεύρεσης και ελευθερίας συμμετοχής στα κοινά
Τα ανθρώπινα δικαιώματα από αυτή την οπτική αναφέρονται στα βασικά δικαιώματα και τις ελευθερίες που δικαιούνται όλοι ανεξαιρέτως οι άνθρωποι και περιλαμβάνουν τόσο αστικά και πολιτικά δικαιώματα (δικαίωμα στη ζωή, ελευθερία και ισότητα ως προς τον νόμο) όσο και κοινωνικά, πολιτισμικά και οικονομικά δικαιώματα (δικαίωμα συμμετοχής στον πολιτισμό, δικαίωμα στην τροφή, δικαίωμα στην εκπαίδευση και δικαίωμα στην εργασία)
Σε πολλές κοινωνίες ακόμα και σήμερα οι γυναίκες δεν θεωρούνται φορείς ούτε των βασικών ανθρωπίνων δικαιωμάτων, αντιμετωπίζονται ως κατώτερα όντα και πολλές φορές το πολιτισμικό σύστημα μέσα στο οποίο είναι ενταγμένες τις κακοποιεί και τις εκμεταλλεύεται πολλές φορές σε μεγαλύτερο βαθμό και από τα ζώα.
Στην χώρα μας για πολλούς αιώνες η γυναίκα θεωρήθηκε και αντιμετωπίστηκε ως κατώτερη του άνδρα γεγονός που επέτρεπε σε άτομα αλλά και στην κοινωνία συνολικά να καταπατούν ανθρώπινα δικαιώματα, δεν είχαν πλήρη πολιτικά δικαιώματα, δεν τους επιτρεπόταν να εργαστούν παρά μόνο ως «βοηθητικό προσωπικό» στην εργασία του συζύγου τους (πχ χωράφια), δεν τους επιτρεπόταν ισότιμα να συμμετέχουν στην εκπαίδευση, δεν είχαν δικαιώματα να εργαστούν στο δημόσιο και μέχρι και πριν από μερικές δεκαετίες η κοινωνία και η πολιτεία θεωρούσε αδιαμφισβήτητη υποχρέωση των γυναικών να μένουν στο σπίτι και να αναλαμβάνουν κάθε οικιακή υποχρέωση (καθαριότητα, ανατροφή παιδιών, γηροκομία κα)
Σταδιακά στην μετεμφυλιακή Ελλάδα παρατηρούνταν βήματα προόδου αλλά η μεγάλη ανατροπή αυτής της κοινωνικής πραγματικότητας πραγματοποιήθηκε στην δεκαετία του 1980 όπου οι προοδευτικές κυβερνήσεις του ΠΑΣΟΚ και του Αντρέα Παπανδρέου προχώρησαν στην μεγάλη αλλαγή με την ενσωμάτωση στον αστικό κώδικα της διάστασης της ισότητας των δύο φύλων.
Το κύμα της αλλαγής που έφερε αυτή η κυβέρνηση αναμόρφωσε ουσιαστικά και εκ βάθρων την αστική κουλτούρα και την κοινωνική πραγματικότητα και επέτρεψε στις γυναίκες να κατακτήσουν δικαιώματα για τα οποία το φεμινιστικό κίνημα έδωσε μακροχρόνιους αγώνες.
Σήμερα οι κοινωνικές αντιλήψεις έχουν αλλάξει και κανείς πλέον δεν αμφισβητεί ότι η γυναίκα είναι ισότιμος φορέας ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση θέτει ως έναν από τους στόχους της την καταπολέμηση κάθε μορφής διακρίσεων και την προαγωγή της ισότητας μεταξύ των ανδρών και των γυναικών, γεγονός που από μόνο του καταδεικνύει ότι κάποια πράγματα δεν είναι καθόλου αυτονόητα και χρειάζεται διαρκής επαγρύπνηση και σαφής εφαρμογή εκείνων των πολιτικών που θα επιτρέψουν στην πράξη να διαμορφωθεί μια κοινωνία ισότητας και δικαιοσύνης
Στην Ελλάδα και στην Ευρώπη η ισότητα μεταξύ των δύο φύλων θεμελιώνεται συνταγματικά. Στην πραγματικότητα όμως υπάρχουν σημαντικές ανισότητες που δυστυχώς πολλές φορές θέτουν υπό αμφισβήτηση ακόμα και τα ανθρώπινα δικαιώματα. Σημαντικές ανισότητες παρατηρούνται στους χώρους εργασίας όπου σε σημαντικό βαθμό υπάρχουν σοβαρές αποκλίσεις σε βάρος των γυναικών στις αμοιβές που τους καταβάλλονται για ίδιες εργασίες. Ιδιαίτερα στις σημερινές οικονομικές και κοινωνικές συνθήκες η γυναικεία εργασία είναι εξαιρετικά επισφαλής και υπόκεινται πιο εύκολα στις αυξανόμενες περικοπές προσωπικού. Επίσης οι γυναίκες θεωρούνται τα εύκολα θύματα της εργοδοτικής αυθαιρεσίας, υποχρεώνονται σε μειώσεις αποδοχών, ωθούνται στην ημιαπασχόληση και τα εργασιακά τους δικαιώματα πλήττονται σε μεγαλύτερο βαθμό από την οικονομική κρίση.

Ταυτόχρονα και πριν την οικονομική κρίση οι γυναίκες ανέρχονται δυσκολότερα στην ιεραρχία και πολλές φορές υποσκελίζονται από άντρες με λιγότερα προσόντα και μικρότερη εμπειρία. Η κοινωνία θεωρεί ακόμα υποχρέωση της γυναίκας να παρέχει υπηρεσίες και εργασίες που δεν καταγράφονται στους δείκτες παραγωγικότητας και δεν αμείβονται παρά το ότι καλύπτουν τις ανεπάρκειες της κοινωνικής πρόνοιας εις βάρος της προσωπικής τους ζωής, της εργασίας τους και της οικονομικής τους ανεξαρτησίας

Η ενδοοικογενειακή βία που εξακολουθεί να υφίσταται ως κοινωνική πραγματικότητα και στην χώρα μας παρά τις προσπάθειες που έχουν γίνει για την αντιμετώπισή της, αποτελεί ξεκάθαρη παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Αυτή η μορφή βίας αποτελεί παραβίαση του δικαιώματος στην ασφάλεια και προσβάλει την ελευθερία του ανθρώπου. Επίσης η βιαιοπραγία σε βάρος γυναικών και παιδιών προσβάλει την ανθρώπινη αξιοπρέπεια, διαταράσσει την κοινωνική ειρήνη, ενώ συχνά αποτελεί αιτία εγκληματικών συμπεριφορών και δεν είναι σπάνιο το φαινόμενο τα παιδιά αυτά να συμμετέχουν σε παιδικές συμμορίες.

Ταυτόχρονα και με δεδομένο ότι η Ελλάδα έχει μετατραπεί σε διαπολιτισμική κοινωνία πρέπει να αντιληφθούμε ότι οι μετανάστες και βέβαια και οι γυναίκες μετανάστριες είναι φορείς των ανθρώπινων δικαιωμάτων, και όταν αυτά παραβιάζονται (πχ Κων/να Κούνεβα), τότε τα δικαιώματα αυτά απειλούνται για το σύνολο της κοινωνίας και όχι μόνο για τους μετανάστες. Το πρόβλημα είναι ιδιαίτερα έντονο στις γυναίκες μετανάστριες λόγω των πολιτισμικών και κοινωνικών δεδομένων των χωρών προέλευσης που τους οδηγεί στο να υπομένουν την κακοποίηση ως φυσιολογική. Επίσης η άγνοια της γλώσσας, η άγνοια της νομοθεσίας και οι δυσκολίες στην κοινωνική ενσωμάτωση αλλά και ο τρόπος αντιμετώπισης των μεταναστριών από τους φορείς του κράτους και την κοινωνία καθιστούν ακόμα πιο δύσκολη την διασφάλιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων σε αυτή την μερίδα του πληθυσμού. Δεν πρέπει ακόμα να ξεχνάμε ότι οι γυναίκες μετανάστριες απασχολούνται πιο εύκολα σε μαύρη και ανασφάλιστη εργασία, το human trafficking όπου πολλές γυναίκες και παιδιά αποτελούν αντικείμενο παράνομης διακίνησης πλήττει ιδιαίτερα τους μετανάστες.

Η Χάρτα Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων που γίνεται δεκτή και από τη χώρα μας αποτελεί ενιαίο και συνεκτικό κατάλογο των θεμελιωδών δικαιωμάτων που συνοψίζεται σε έξι τομείς : Α) Αξιοπρέπεια, Β) Ελευθερίες, Γ) Ισότητα, Δ) Αλληλεγγύη, Ε) Δικαιώματα Πολιτών , ΣΤ)Δικαιοσύνη. Πρόκειται για διεύρυνση της Οικουμενικής Διακήρυξης για τα ανθρώπινα δικαιώματα του ΟΗΕ καθώς συμπεριλαμβάνει και κοινωνικά δικαιώματα εργαζομένων και προστασία προσωπικών δεδομένων και δεν περιορίζεται στα ατομικά και πολιτικά δικαιώματα. Τα ανθρώπινα δικαιώματα δεν ισχύουν μεμονωμένα αλλά σωρευτικά, δεν μπορούμε δηλαδή να ισχυριζόμαστε ότι αυτά προστατεύονται και γίνονται σεβαστά εάν έστω και ένα ανθρώπινο δικαίωμα παραβιάζεται Δεν υπάρχει βαθμός παραβίασης ανθρώπινου δικαιώματος, δηλαδή δεν υπάρχει διαβάθμιση στην παραβίαση τους, δεν νοείται παραβιάστηκε εν μέρει ή λίγο ένα ανθρώπινο δικαίωμα
Η προσβολή της αξιοπρέπειας του ανθρώπου θεωρείται στον δυτικό τουλάχιστον κόσμο βαρύτατη προσβολή της κοινωνίας και του πολιτισμού μιας χώρας. Η έλλειψη ισότητας και η οποιαδήποτε διάκριση λόγω φύλου θεωρείται κατεξοχήν προσβολή της ανθρώπινης αξιοπρέπειας. Εάν η ισότητα μεταξύ των δύο φύλων δεν γίνεται σεβαστή και υπάρχουν περιπτώσεις όπου το κοινωνικό σύστημα και η Πολιτεία αποδέχονται τέτοιου είδους διακρίσεις σημαίνει ότι ο σεβασμός και η προστασία των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου ασκείται ελλειμματικά
Κατά συνέπεια η ισότητα μεταξύ των δύο φύλων είναι όρος για τον σεβασμό των δικαιωμάτων του ανθρώπου


Η Κυβέρνηση λοιπόν οφείλει να υιοθετήσει κάθε πολιτική που θα ενισχύει την προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Η διάσταση του φύλου πρέπει να διαπνέει οριζόντια το νομοθετικό πλαίσιο σε ακόμα μεγαλύτερο βαθμό και όλοι οφείλουμε να υπερασπιζόμαστε καθημερινά τα ανθρώπινα δικαιώματα στο σύνολο τους σε όλες τις διαστάσεις της πολιτικής, της οικονομικής και της κοινωνικής ζωής. Η Ελλάδα και η ελληνική κοινωνία ως χώρα με ιδιαίτερη ιστορία στην προάσπιση και την διάδοση της δημοκρατίας οφείλει να κάνει κάθε τι που μπορεί για να διασφαλίσει ότι τα ανθρώπινα δικαιώματα θα γίνονται σεβαστά και θα προστατεύονται σε όλη την έκταση της ελληνικής αλλά και της παγκόσμιας κοινωνίας. Άλλωστε η πρώτη γυναίκα που έχει καταγραφεί να αγωνίζεται ενάντια στις διακρίσεις λόγω φύλου έστω και για ικανοποίηση των προσωπικών της επιθυμιών ήταν Ελληνίδα, η Καλλιπάτειρα.


Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου