Συνεδρίαση της Υποεπιτροπής της Βουλής για τα θέματα των Ατόμων με Αναπηρία με θέμα «Στέγη Υποστηριζόμενης Διαβίωσης» (12-01-10)

Την Τρίτη 12 Ιανουαρίου 2010 συνεδρίασε η Υποεπιτροπή της Βουλής για τα θέματα των Ατόμων με Αναπηρία με θέμα ημερήσιας διάταξης την Στέγη της Υποστηριζόμενης Διαβίωσης για τα ΑμεΑ καθώς επίσης και τον προγραμματισμό των επόμενων συνεδριάσεων της Υποεπιτροπής. Στην συνεδρίαση κλήθηκαν και παρέστησαν προκειμένου να εκφέρουν τις απόψεις τους ο Δήμαρχος Συκεών Θεσσαλονίκης και Πρόεδρος της Επιτροπής της ΚΕΔΚΕ για θέματα κοινωνικής πολιτικής, κ Δανιηλίδης Σίμος, η Επίκουρη Καθηγήτρια Ψυχιατρικής του Εθνικού Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών και Επιστημονικά Υπεύθυνη του Προγράμματος «Αντι-Στίγμα» του Ερευνητικού Πανεπιστημιακού Ινστιτούτου Ψυχικής Υγιεινής (ΕΠΙΨΥ), κα Οικονόμου Μαρίνα, η Πρόεδρος του Συλλόγου Γονέων και Κηδεμόνων Ατόμων με Ειδικές Ανάγκες το «Εργαστήρι» του Ιδρύματος Βουδούρη, κα Τουρκοχωρίτη Μαρία και ο Πρόεδρος του Οργανισμού Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης του Δήμου Αθηνών, κ Θεοδωράκης Παύλος.
Ο Πρόεδρος της Υποεπιτροπής της Βουλής για τα θέματα ΑμεΑ, Βασίλης Οικονόμου, τόνισε ότι το ζήτημα της Στέγης Υποστηριζόμενης Διαβίωσης είναι πολύ σημαντικό καθώς αφορά ανθρώπους που η πολιτεία οφείλει να συνδράμει στην εξασφάλιση της αυτόνομης διαβίωσής τους προκειμένου να αποφευχθεί ο εγκλεισμός τους σε ιδρύματα και άσυλα. Δήλωσε ότι η ανάπτυξη των κατάλληλων θεσμών και δομών με την συνεργασία της πολιτείας, των κοινωνικών οργανώσεων και της επιστημονικής κοινότητας είναι υποχρέωση του κοινωνικού κράτους. Η χώρα μας υστερεί σημαντικά στον τομέα αυτό της κοινωνικής πολιτικής με αποτέλεσμα οι ιδιώτες να υποκαθιστούν το κράτος αλλά το πρόβλημα επί της ουσίας να μην αντιμετωπίζεται. Οι ελλείψεις αντίστοιχων κοινωνικών υποδομών δημιουργούν επιπλέον προβλήματα στις οικογένειες των ΑμεΑ καθώς πέραν από την αυξημένη φροντίδα που δίνουν στα μέλη της οικογένειάς τους που δεν μπορούν να αυτοεξυπηρετηθούν πλήρως, διακατέχονται και από τον φόβο του τι μέλλει γενέσθαι με το συγκεκριμένο μέλος της οικογένειας όταν οι γονείς, που συνήθως αναλαμβάνουν και το μεγαλύτερο μέρος της υποστήριξης του ΑμεΑ, αποβιώσουν. Είναι χρέος λοιπόν της Πολιτείας να αναπτύξει τους κατάλληλους θεσμούς και να αναλάβει όλες τις απαραίτητες πρωτοβουλίες προκειμένου να υποστηρίξει τα Άτομα με Αναπηρία και να διασφαλίσει τον πλήρη σεβασμό όλων των δικαιωμάτων τους.
Η κα Τουρκοχωρίτη ανέλυσε την δραστηριότητα που έχει αναπτύξει ο Σύλλογος «Το Εργαστήρι» με την υποστήριξη του Ιδρύματος Βουδούρη. Ανέλυσε επίσης τον τρόπο λειτουργίας της Υποστηριζόμενης Στέγης Διαβίωσης που λειτουργεί στα Άνω Λιόσια στα πλαίσια του κέντρου καθώς και τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν. Δυστυχώς τόνισε, οι δυνατότητες του Κέντρου είναι πολύ περιορισμένες και αυτή την στιγμή λειτουργεί με πολλούς κόπους και πολλά προσωπικά έξοδα των ίδιων των γονέων. Διαπίστωσε μάλιστα τις μεγάλες αποκλίσεις που υπάρχουν στην χώρα μας σε σχέση με τις άλλες ευρωπαϊκές χώρες όπου η τοπική αυτοδιοίκηση σε αγαστή συνεργασία με τους κοινωνικούς φορείς και τις οργανώσεις προσφέρουν πραγματικά αξιόλογες κοινωνικές υπηρεσίες.
Ο κ Θεοδωράκης από την πλευρά του συμφώνησε με την κα Τουρκοχωρίτη ότι η χώρα μας πρωτοτυπεί όντας ως η μόνη «ανεπτυγμένη» χώρα που δεν διαθέτει Εθνικό Σχέδιο Δράσης για τα ΑμεΑ και πολλές φορές αρκείται σε «μπαλώματα» προκειμένου να αντιμετωπίσει αποσπασματικά συγκεκριμένα προβλήματα και πολλές φορές μάλιστα επιλέγει προσωρινές και όχι μόνιμες λύσεις. Ενώ δεν παρέλειψε να αναφερθεί και στις «αστοχίες» της προηγούμενης κυβέρνησης της ΝΔ η οποία δεν φρόντισε να εξασφαλίσει χρηματοδότηση από το ΕΣΠΑ για τα ΑμεΑ, παρόλο που είναι επιλέξιμη δαπάνη για την Ευρωπαϊκή Ένωση και αρκέστηκε στο πενιχρό ποσό των 12 εκατ. ευρώ έως το 2013(!) για την αύξηση της επιχειρηματικότητας των ΑμεΑ τη στιγμή που τα προβλήματα που θα έπρεπε να αντιμετωπιστούν είναι πολύ περισσότερα.
Ο κ Δανιηλίδης στην τοποθέτησή του τόνισε ότι η πολιτική συγκυρία που η Επιτροπή της Βουλής και ο Πρόεδρός της αποφάσισαν να συζητήσουν αυτά τα πολύ σημαντικά ζητήματα είναι πολύ ευτυχής καθώς με την διοικητική αναδιάρθρωση που προτείνει η νέα κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ επιτέλους και για πρώτη φορά προβλέπεται η ανάθεση συγκεκριμένων και πολύ σημαντικών αρμοδιοτήτων κοινωνικής πολιτικής στην αυτοδιοίκηση καθώς ο κάθε Δήμαρχος λογοδοτεί άμεσα στην κοινωνία και δεν μπορεί να σταθεί πολιτικά εάν δεν ανταποκριθεί στις υποχρεώσεις κοινωνικού περιεχομένου. Η συνένωση μάλιστα των Δήμων και η φορολογική αποκέντρωση θα επιτρέψει την εξασφάλιση των απαραίτητων πόρων που θα καταστήσουν εφικτή την ανάπτυξη τέτοιων απαραίτητων δομών. Αναφέρθηκε μάλιστα και στις δομές που έχουν αναπτυχθεί στον Δήμο Συκεών Θεσσαλονίκης και οι οποίες αποτελούν πρότυπο για όλη την Ελλάδα καθώς έχουν καταφέρει να κοινωνικοποιήσουν σε μεγάλο βαθμό τους ΑμεΑ και να αντιστρέψουν το αρχικά αρνητικό κλίμα της τοπικής κοινωνίας αναπτύσσοντας πρότυπες δομές που πλέον χαίρουν της στήριξης του κοινωνικού συνόλου. Τόνισε επίσης ότι το κόστος για την πολιτεία της ανάπτυξης δομών υποστηρικτικής και αυτόνομης διαβίωσης είναι πολύ μικρότερο σε σχέση με την λειτουργία ιδρυμάτων ενώ τα οφέλη για την κοινωνία και τα ΑμεΑ είναι πολύ μεγαλύτερα σε καθεστώς Αυτόνομης Διαβίωσης από ότι σε καθεστώς ασυλοποίησης. Τέλος αναφέρθηκε στο πρωτοφανές «φιάσκο» της προηγούμενης κυβέρνησης όπου δεν υπήρχε καμία συνεννόηση μεταξύ των υπουργείων Υγείας και Απασχόλησης για την διεκδίκηση προγραμμάτων για τα ΑμεΑ με αποτέλεσμα τελικά να μην προβλεφθεί καμία χρηματοδότηση. Ο κ Δανιήλιδης μάλιστα ζήτησε την συνδρομή της Επιτροπής προκειμένου στην αναθεώρηση του ΕΣΠΑ που προτίθεται να κάνει η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ να προβλεφθούν κονδύλια για χρηματοδότηση της κατασκευής και λειτουργίας μονάδων κοινωνικής ένταξης των ΑμεΑ, αίτημα το οποίο έγινε δεκτό από τον Πρόεδρο και τα Μέλη της Επιτροπής.
Η κα Οικονόμου τέλος αναφέρθηκε στην εμπειρία που έχει αποκτηθεί σχετικά με την αποϊδρυματοποίηση κατά την διάρκεια την ψυχιατρικής μεταρρύθμισης που εφαρμόστηκε στην χώρα μας τα τελευταία είκοσι χρόνια. Τόνισε ότι η εφαρμογή συγκεκριμένων πολιτικών σε μια υποομάδα των ΑμεΑ, αυτή των ψυχικά ασθενών, προσφέρει την απαραίτητη εμπειρία, επιστημονική αλλά και κοινωνική, προκειμένου να εφαρμοστούν αποτελεσματικές πολιτικές. Ο στόχος τόνισε πρέπει να είναι η Αυτόνομη Διαβίωση των ΑμεΑ καθώς πρόκειται για ανθρώπινο δικαίωμα που όλοι οφείλουμε να σεβόμαστε. Ένα από τα βασικά προβλήματα που πρέπει να αντιμετωπίσουμε είναι ο φόβος ή η άγνοια της τοπικής κοινωνίας που πολλές φορές εμποδίζει την λειτουργία συγκεκριμένων κέντρων. Το μεγάλο μέρος του πληθυσμού που αντιμετωπίζει τέτοια προβλήματα επιβάλλουν την άμεση υιοθέτηση μέτρων από πλευράς του κράτους καθώς η ιδιωτική πρωτοβουλία έως σήμερα δεν δείχνει ιδιαίτερα πρόθυμη να υποστηρίξει τέτοιες ενέργειες. Είναι υποχρέωση της πολιτείας και όλων των εμπλεκόμενων κοινωνικών φορέων και βέβαια και της επιστημονικής κοινότητας να αντιμετωπιστεί ο φόβος, η βία και οι προκαταλήψεις που εδρεύουν στην πλειοψηφία της κοινωνίας.
Ο Πρόεδρος της Υποεπιτροπής της Βουλής, Βασίλης Οικονόμου, εξέφρασε την έκπληξή του αλλά και την απογοήτευσή του ειδικά για το ζήτημα της μη πρόβλεψης χρηματοδότησης τέτοιων πολιτικών από το ΕΣΠΑ από την προηγούμενη κυβέρνηση της ΝΔ. «Αποδείχτηκε ότι το τρένο της Ευρωπαϊκής Πορείας της χώρας μας έχει χάσει πολλούς σταθμούς», δήλωσε χαρακτηριστικά. Τέλος δήλωσε ότι τα Μέλη της Υποεπιτροπής θα επισκεφτούν «Το Εργαστήρι» στα Άνω Λιόσια καθώς και τον Ξενώνα στον Βύρωνα που πρότεινε η κα Οικονόμου, ενώ δεσμεύτηκε ότι η Υποεπιτροπή θα εργαστεί στην κατεύθυνση της κατάρτισης ενός Εθνικού Σχεδίου Δράσης για τα Άτομα με Αναπηρία καταθέτοντας προς την κυβέρνηση συγκεκριμένες προτάσεις οι οποίες θα προκύψουν από την συνεργασία με τους κοινωνικούς εκπροσώπους που έχουν κληθεί και που θα κληθούν στις επόμενες συνεδριάσεις στην Βουλή.